Archive for the ‘Kitaplaşmamış Yazılarım/ 'Yazınsal Eleştiri'’ Category

Bu yazı, Birikim dergisinin Eylül 2020 tarihli 377. sayısında yayımlanmıştır. Adalet Ağaoğlu’nun Yazsonu1 romanı, Lermontov esintisi ile açılır: “Özlemi fırtınadır,/ Bulursa dinginliği,/ Bulur ancak/ Kasırganın koynunda”. Ve hemen ardından gelen ilk satır: “Her şey kendi doğrusunu bulur”. Fırtınalar, kasırgalar, alt-üst oluşlarla yatağı hazırlanan dinginlik. Mutlak olmayan; fırtınaları, kasırgaları özleyerek yeniden kendi doğrusunun arayışına çıkacak olan […]


Bu yazı, Birikim dergisinin Aralık 2019 sayısında yayımlanmıştır.           Modern sonrası zamanların, yaş alınsa da yaşlanmama, sonsuzca genç kalıp ölümlülüğü tedavülden kaldırma telaşı içinden bakalım Gılgamış Destanı’na. Sümerler ve Akkadlı Samilerin IV. bin yılda kurduğu Mezopotamya uygarlığında boy atan Destan’ın, İlyada’dan  da —Hindu dinini ve Hint uygarlığını derinden etkilemiş Sanskritçe— Mahabharata’dan da yüzyıllarca […]


Dil Arızaları

01Eyl18

Bu yazı, Varlık dergisinin Eylül 2018 sayısında yayımanmıştır.                 Sıkça karşılaştığım ‘dil arızaları’ndan söz etmek istiyorum. Efendim? “‘Dil Arızaları’ diye başlık attın ama şapkan yok!” mu diyorsun (‘ârıza’)? De; ben de onun için buradayım zaten. Şu soruyu sorarak: Yazılı dilin, üzerinde uzlaşılan, ortaklaşılan kuralları olmamalı mı; ya da neyi neden […]


Bu yazı, Birikim dergisinin Ağustos 2018 sayısında yayımlanmıştır.       Gösterimi sonrası dakikalarca ayakta alkışlanan (âdettendir, diyenler de oldu) Ahlat Ağacı1, Cannes’ın kırmızı halılarında yürüdü ve Antalya’da bir alışveriş merkezinde karşıma çıktı. Filmin ilk haftasıydı; hafta içi ve gündüz vakti. Biletimi aldım, patlamış mısır kokusunun sindiği bekleme salonundan, kova kova mısırını kucaklamış kolalı gençlerin arasından sıyrılıp […]


Bu yazı, Mart 2018’de Varlık dergisinde yayımlanmıştır.         Saklı’nın (1) içinden aldığımız yolu, ‘tekinsizlik’ yaşantısı üzerinden ifade ettik. Lakin, tekinsizlikle uç veren şeyin köklerinin geçmişteki bir ‘ruhsal örselenme’ye (‘ruhsal travma’ya) uzandığının da ayırdındayız. Öyleyse, şimdi de, ‘Saklı-tekinsizlik’ hattından biraz ayrılarak ruhsal örselenme açısından bakalım hikâyemize.   ‘Ruhsal örselenme’ ile başa çıkış ve Saklı Saklı’nın […]


  Bu yazı, Şubat 2018’de Varlık dergisinde yayımlanmıştır.             Bu yazı öncesinde, ‘tekinsiz’in belirlediği adımlarla Saklı’nın (hikâyesi) içinden yol aldık ve o adımlamalarla birlikte, ‘saklı olan’ın nasıl görünürlük kazandığını, giderek görünen (‘sobe!’lenir olan) saklı ile nasıl hemhal olunduğunu anlamaya çalıştık. Şimdi de, anlama çabamıza derinlik kazandırması umuduyla, ‘tekinsiz’in psikanaliz tarafından nasıl ele […]


            Bu yazı, Ocak 2018 tarihli Varlık dergisinde yayımlanmıştır.       İlk adım Saklı’nın içinden yol aldırdığımız izleyici gözünün görüp kulağının işittiklerine, şimdi de, daha içeriden bir ‘bakış’la bakalım. Ve, umut edelim, bu bakış, ‘yaratıcı’ çabanın, –bir ‘çatışma’dan hareketle- hayatın ‘edimli’ gerçekliğine nasıl müdahil olduğuna, ya da, kendi ‘estetik’ yanıtını nasıl […]


Bu yazı Varlık dergisinin Aralık 2017 sayısında yayımlanmıştır. (1)             “Bizler, seyirci kalanlar, şiddet kurbanlarının her gün toplaması gereken cesaretin küçük bir parçasını bulmak için kendi içimize bakmalıydık.” Judith Lewis Herman   Bu yazı, nereye ‘saklan(ıl)ırsa saklan(ıl)sın, ‘hakikat’ arayışının yakıcılığı ve hakikatle buluşmanın kaçınılmazlığı inancı ile; kıyıma, kırıma uğratılıp yerinden yurdundan edilmiş halklara […]


Varlık dergisinin Kasım 2017 sayısında yayımlanmıştır.             Bugünleri sorgular, anlamaya çalışırken aklın sık sık George Orwell’a gidiyor; 1984’e. (1) Biz, bugün, ‘1984’ün neresindeyiz; ya da, baskın (‘hegemonik’) küresel kimliği içinde dünya, 1984’ün karabasansı (‘distopik’) dünyası mıdır, diye sormaktasın. Sosyalizm deneyimi ile de birlikte, kapitalist liberal dünyadan yükselen dalga, neoliberal ahvalde, hangi […]


Varlık dergisinin Nisan 2017 sayısında yayımlanmıştır.         Paris’in taşrasında, iki yüz yılını devirmiş eski bir şato. Şatodan devşirme otel binasının bilimsel toplantılar için ayrılmış bölümü. Çoğu Fransız, birkaçı yabancı ‘böcekbilimci’ kalabalığında bir Çek biliminsanı -belki de bir bakan ya da Bilimler Akademisi Başkanı. Listedeki adının yazılışını -c ve r harfleri üzerine ters dönmüş […]