Bu yazı, 6 Mayıs 2021’de bianet.org’da (“Geçmişle hesaplaşma ve kimliksel hassasiyetler” başlığıyla) yayımlanmıştır. “Tarihçinin görevi iktidarda bulunanları, bulunmuş olanları ya da herhangi bir ideolojiyi haklı göstermek değil, geçmişte susturulan kurbanları da kapsayan gerçekleri gün ışığına çıkarmaktır. Bu anlamda en önemli etik, insan haklarını ölçü almaktır”. Filiz Gazi, Taner Akçam’la Gazete Duvar adına yaptığı söyleşiyi, “Taner […]

Bu yazı, Ayrıntı dergisinin Kış 2020/ 36. sayısında yayımlanmıştır. Hannah Arendt, (bizde iki ayrı kitap olarak, ’Antisemitizm1 ve ‘Emperyalizm’2 alt başlıkları ile yayımlanan) Totalitarizmin Kaynakları isimli çalışmasına, “önsözler” sonrasına yerleştirdiği Roger Martin Du Gard alıntısı (epigrafı) ile yol verir: “Bu yüzyıl Devrimle başlayıp, Dreyfus Davası ile kapanan dikkate değer bir yüzyıldır! Ama belki de çöplüğe […]

Birikim dergisinin Haziran-Temmuz, 374-375. sayısında yayımlanmıştır.           “A. Adnan Adıvar/ Dünyayı Düzeltmek”1, Tuncay Birkan’ın derleyip yayıma hazırladığı kitaplardan oluşacak “İzler” dizisinin ilk örneği. Kitabın tanıtım nitelikli giriş yazısında, Birkan, yüz yılını devirmeye az kalmış Cumhuriyet’in mirasını yeterince tanımıyor olmaklığımızdan; siyasal, ekonomik, ideolojik, kültürel, düşünsel, vb. açılımlarıyla birçok metin üretilmişse de o birikime […]

Bu yazı, Birikim dergisinin Mayıs 2020 sayısında yayımlanmıştır.       Devletin bize de korona salgınının değdiğini kabullendiği ilk “covid-19” olgu paylaşımından (11 Mart 2020) bir hafta sonrasıydı sanırım, Gazete Duvar’dan Mühdan Sağlam, evlerine kapanmış New-Yorklulardan (Türkiyeli) genç bir psikolog hanımla konuşuyordu. Salgın dolayısıyla Manhattan, 5. Cadde, vs. in cin top oynarken o da evinde bir başına, […]

Bu yazı, Gazete Duvar‘da, 11 Mart 2020’de yayımlandı. Epey geride kalan bir yazı ama içeriği (“devlete bakış/devlet karşısında nerede durduğumuz”) bakımından bugün için de anlamlı kanımca.                  Selahattin Demirtaş, Yeni Yaşam gazetesine gönderdiği son yazısına, “Ele geçirmelik devlet” başlığını uygun görmüştü. ’15 Temmuz (“Allah’ın lütfu”) darbe girişimi’ münasebetiyle Cemaat’in […]

26 Mart 2020’de Gazete Duvar‘da yayımlanmıştır.           Korona günleri, tırmanan vaka ve ölü sayısıyla dünyanın dörtbir yanında bir bilinmeze doğru akıp giderken bazı şeyleri yeniden düşünmemize de vesile oluyor.  Mevzu virütik bir salgın olduğunda kamu sağlığı ile ilgili düzenlemelerin yapılması ve önlemler alınması, giderek kamusal yaşantıya ilişkin kısıtlar getirilmesi kaçınılmaz. Bu ise, […]

Bu yazı 18 Mart 2020’de Gazete Duvar‘da yayımlanmıştır.           “Facebook”, elimize geçeni, dilimizden düşeni savurduğumuz doludizgin akan bir nehir. Denk geldiğinizi bir daha denk getirmenizi, denkleştirilenler arasında seçici olmanızı epey zora sokan bir akış. Bir bakıma, akıp giden hayata verdiğimiz tepkilerin kendimiz için de tuttuğumuz kayıtları ise onlar, niye daha kamusal bir […]

Bu yazı 23 Mart 2020’de Gazete Duvar‘da yayımlanmıştır.           Dün, Pınar Fidan isimli stand-up sanatçısının Alevilere ilişkin kurduğu mizahın bazı Alevileri (ve Alevi duyarlıklarına sahip çıkma siyaseti güttüğü iddiasında olan bir kısım insanı) suç duyurusunda bulunup rahatsızlıklarını mahkemeye taşıyacak denli incittiğinden bahisle, “Espri/mizah nedir, ne işe yarar?” başlıklı bir yazı yazmış, Freud’un […]

Bu yazı 21 Mart 2020’de Gazete Duvar‘da yayımlanmıştır.           “Güler, gülümser bir şakacı, Güldürür, düşündürür,  Arada-bir durur, gözleri dalar, Neler söyler, neler susar… Yoksa, çok acı bir şakayı Şakadan da olsa, Çok yalın bir karanlığa mı saklar…” (1)  Özdemir Asaf’ın dizeleriyle başladığım bu yazıda, kısaca, nesnesi bilinçdışı olan psikanalizin —dolayısıyla, Sigmund Freud’un— […]

Bu yazı, 20 Şubat 2020’de Gazete Duvar‘da yayımlanmıştır.                Bu ikincisi herhalde, O Ses Türkiye, Kürtlük-Türklük meselesinin mihengi oluyor.  2016’ydı, hatırladığım, Aralık ayı. Dodan adlı (Dodan Özer) bir Kürt genç adam, ‘Türkiye’nin o sesi’ne kendi sesini katmış, lakin, sesi, Kürt olduğunu bile söylemeye yetmemiş, adını söylerken dahi Kürtçeden söz […]